Grensoverschrijdende tewerkstelling en gesubsidieerde instellingen: Belgische fiscus beslecht onduidelijkheid in haar voordeel (en haar voordeel alleen…)

In de praktijk zien we steeds meer fiscale controles waarbij de Belgische fiscale administratie zich op het verdragsartikel inzake overheidsfuncties (meestal artikel 19 dubbelbelastingverdrag, hierna artikel 19 DBV), beroept om te stellen dat een inkomen belastbaar is in België.

Dit standpunt van de administratie is echter meestal onjuist. En dat zit zo.

Principe van staatssoevereiniteit

Het betreffende artikel 19 DBV heeft een historische en atypische ratio legis, op grond waarvan de heffingsbevoegd ten aanzien van de beloningen die een (onderdeel van een) Staat toekent terzake van diensten verricht voor (dat onderdeel van) die Staat exclusief wordt toebedeeld aan die (betalende) Staat. Dit is een uiting van het principe van staatssoevereiniteit.

In de bronnen terzake wordt duidelijk vermeld dat het hierbij gaat om salarissen toegekend aan individuen-werknemers die een rechtstreekse, formele arbeidsrelatie hebben met een territoriaal bevoegde Staat (of een onderdeel daarvan).

De Belgische fiscale administratie gaat hieraan evenwel steeds vaker geheel voorbij, en kijkt enkel naar de mogelijke publieke oorsprong van de gelden waarmee het salaris wordt betaald. Als gevolg hiervan, past de administratie het artikel inzake overheidsfuncties bijzonder ruim toe, zelfs wanneer de van toepassing zijnde verdragstekst dit niet toelaat.

Zo worden bijvoorbeeld werknemers van privaatrechtelijke instellingen geacht een overheidsfunctie in de zin van artikel 19 DBV uit te oefenen indien (of moeten we zeggen zodra?) de instelling waarvoor zij werkzaam zijn door de overheid gefinancierd worden.

Hoe vermijdt u internationale dubbele belasting?

Indien uit een controle blijkt dat de Belgische fiscale administratie zich op artikel 19 DBV beroept om een deel van uw inkomen te belasten, is het daarom steeds aangeraden te onderzoeken of deze claim wel terecht is. Alleen zo kan de heffingsbevoegdheid ten aanzien van uw salaris correct en conform het van toepassing zijnde verdrag worden verdeeld, en kan internationale dubbele belasting worden vermeden

In het omgekeerde geval, geldt dit daarenboven ook. De praktijk leert ons immers dat de fiscale administratie voormelde ruime interpretatie veelal niet toepast indien deze ertoe leidt dat België niet heffingsbevoegd is. Zo zullen onderzoekers die in het buitenland werkzaam zijn voor een Vlaamse/Brusselse/Waalse universiteit door de Belgische fiscus principieel aanzien worden als zijnde belastbaar in België op grond van het bijzondere artikel inzake overheidsfuncties, en zullen onderzoekers die in België werkzaam zijn voor een buitenlandse universiteit veelal ook aanzien worden als belastbaar in België, zij het op grond van de algemene regels inzake niet-zelfstandige werkzaamheden.